بررسی هیدروژئوشیمی، تعیین منشا و نحوه تکامل شورابه دریاچه حوض سلطان قم

نویسندگان

سعید رضاییان لنگرودی

راضیه لک

سازمان زمین شناسی سعید مهدلو ترکمانی

چکیده

مطالعه رسوبات و شورابه پلایا از جنبه­های اقتصادی با توجه به وجود ذخایر تبخیری و از نظر اثرات آن بر اکولوژی و محیط زیست و آبهای منطقه حائز اهمیت خاص می­باشد. سطح آب دریاچه حوض سلطان با گستره آبگیر حدود 195 کیلومترمربع متأثر از حجم آبهای وارده به آن اعم از آبهای زیرزمینی، رودهای فصلی و بارندگی می باشد. به­منظور مطالعه هیدروژئوشیمی شورابه، در این پلایا، تعداد 25 نمونه شورابه از بخش­های مختلف دریاچه برداشت شد. پارامترهای فیزیکوشیمیایی در محل اندازه­گیری و آنالیز شیمیایی شورابه­ها انجام شد. همچنین، برای مطالعه رسوب­شناسی، کانی­شناسی و تعیین شوری، از محل برداشت شورابه، 100 نمونه رسوب، بوسیله اوگر دستی تا عمق بیشینه 2 متر برداشته شد. با انجام آزمایشات ژئوشیمیایی، ترکیب یونی شورابه­ها و با آنالیز کانی­شناسی رسوبات، نوع کانی­های موجود در رسوبات مشخص گردید. ترتیب فراوانی کاتیون­های موجود در شورابه به ترتیب شامل سدیم، منیزیم، کلسیم و پتاسیم و آنیونها شامل کلر، سولفات و بیکربنات می­باشد. کانی­های تبخیری موجود در رسوبات را کلسیت، ژیپس، هالیت، کارنالیت، هگزاهیدریت، تناردیت و باسانیت تشکیل می­دهند. بررسی هیدروژئوشیمی آبهای ورودی بیانگر این است که نسبت مولی یون­ها از نوع hco3 < ca + mg بوده و در نمودار تکاملی ژئوشیمیایی شورابه­ها، مسیر ژئوشیمیایی (ii) را طی نموده و پس از جدایش کانی­های مختلف، تیپ شورابه دریاچه na-ca-(mg)-cl می­گردد که قابل مقایسه با دریاچه مهارلو، دریاچه نمک بریستول و دریاچه بزرگ نمک آمریکا است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مقایسه‎ی خصوصیات هیدروژئوشیمیایی و نحوه تکامل شورابه در پلایای میقان و حوض سلطان

این پژوهش با هدف بررسی هیدروژئوشیمی و نحوه تکامل شورابه در پلایاهای میقان و حوض سلطان، با مطالعه‌ی شورابه‎ها و براساس شواهد هیدروژئوشیمیایی انجام گرفته است. پلایای میقان و حوض سلطان حوضه‎های رسوبی درون قاره‌ای‌اند که در حوضه آبریز قم و در ایران مرکزی قرار دارند. ‌سطح آب در هردو پلایا متأثر از حجم آب‎ها‏ی زیرزمینی وارده به آن، رودهای فصلی، بارندگی و تبخیر است. به‌منظور مطالعه شورابه‌‌ها و نحوه ت...

متن کامل

منشاء، هیدروژئوشیمی و نحوه تکامل شورابه در پلایای میقان اراک

  پلایای میقان به فرم حوضه درون قاره‌ای بسته‌ای می‌باشد که در 15 کیلومتری شمال شرقی شهر اراک واقع شده‌است‌.‌ سطح آب پلایای این حوضه متأثر از حجم آب‌های زیر زمینی وارده به آن، بارندگی و تبخیر است. به‌منظور مطالعه شورابه‌‌ها و نحوه تکامل آن با حفر چاهک‌‌هایی در سه روند مشخص از مرکز پلایا به سمت حاشیه آن و به فواصل مشخص 2 کیلومتری، ١٩ نمونه شورابه از محدوده پلایا برداشته شد. با انجام آزمایشات شیمی...

متن کامل

رسوب‌شناسی و کانی‌شناسی رسوبات هولوسن دریاچه حوض سلطان

این پژوهش با هدف تعیین رخساره‌های رسوبی، شناسایی کانی‌های تبخیری و تغییر نوع کانی‌های تشکیل‌دهنده رسوبات طی دوره هولوسن انجام گرفته که دقیقاً مرتبط با بالانس بین آب‌های وارد به حوضه و آب‌های خارج‌شده از آن است. در این پژوهش 9 مغزه به طول بیشینه 700 سانتی‌متر با استفاده از اوگر از بستر دریاچه به‌صورت سالم تهیه شد. مغزه‌ها به‌صورت طولی نصف و زیرمحیط‌های رسوبی محیط‌های پلایایی در طول مغزه تعیین شد....

متن کامل

بررسی تغییرات زیست محیطی اطراف دریاچه حوض سلطان قم با استفاده از داده‌های هواشناسی و روش‌های سنجش از دور

زمینه و هدف: بررسی تغییرات زیست محیطی برای حفظ و استفاده بهینه منابع طبیعی امری ضروری است. به­این منظور از مطالعات صحرایی و نمونه­برداری  منطقه­ای استفاده می­شود که نیازمند صرف وقت و هزینه‌های گزاف است. روش بررسی: در این تحقیق تغییرات میزان بارش، دما و سطح ایستابی  در منطقه مورد بررسی قرار گرفت و میزان تبخیر و تعرق با استفاده از رابطه بلانی کریدل در ماه مورد ن...

متن کامل

تاثیرشوری در پراکنش گیاهان ناحیه دریاچه حوض سلطان

چکیده فارسیهر ساله به دلایل مختلف اراضی زیادی به زمین‌های شور تبدیل می‌شوند و از چرخه تولید و بهره‌برداری خارج می‌گردند‌، لذا گام نخست برای مقابله با این معضل شناسایی عرصه اراضی شور فعلی می‌باشد که از جمله این نواحی دریاچه حوض سلطان است. طی مطالعات فلورستیک انجام یافته از ناحیه، 47 گونه گیاهی متعلق به 42 جنس و 21 تیره جمع آوری و شناسائی گردید، بیشترین درصد گونه‌ها به تیرة Chenopodiaceae با فراو...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
کواترنری ایران

جلد ۲، شماره ۵، صفحات ۷۹-۹۱

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023